Clark's BlogBack to Portfolio

Explainer: Ano ang Server? Simpleng Paliwanag para sa Lahat

Published Date: Fri Jun 06 2025

Last updated: Sat Jun 07 2025

blog image

Table of Contents

  • Ano ang Server?
  • Iba’t Ibang Klase ng Servers
  • Paano Ba Gumagana ang Server?
  • Pwede Ba Ako Mag-Run ng Sariling Server?
  • Safe ba ang Servers?
  • Final Thoughts

Madalas mo bang naririnig yung salitang server pero di mo talaga gets kung ano ‘yon? Don’t worry, hindi lang ikaw. Kaya gumawa ako ng simpleng blog post para explain kung ano ba talaga ang server in the easiest way possible.

Ano ang Server?

Ang server ay isang computer na nagbibigay ng services, data, o resources sa ibang computers—ang tawag doon ay clients.

Para mas madaling intindihin, isipin mo parang restaurant. Yung server (waiter) ang taga-hatid ng order mo. Sa tech world, ang server ang naghahatid ng website, apps, o files na hinihingi mo.

Iba’t Ibang Klase ng Servers

Maraming klase ng servers, pero eto yung mga pinaka-common:

  • Web Server – Nagde-deliver ng websites (like Apache or Nginx)
    • Database Server – Nag-store ng data (like MySQL or PostgreSQL)
      • File Server – Para mag-share ng files sa network
        • Game Server – Para sa multiplayer games online

          Paano Ba Gumagana ang Server?

          Kapag nagbukas ka ng website (halimbawa: example.com), yung browser mo ay magse-send ng request sa web server. Then, yung server magre-reply ng web page na ipapakita sa'yo. Mabilis lang ‘yan—parang snap!

          Usually, ang mga servers ay naka-on 24/7 at naka-connect sa internet para always available.

          Pwede Ba Ako Mag-Run ng Sariling Server?

          Yes, pwede! Kahit sa bahay gamit ang lumang laptop or Raspberry Pi. Marami ngang tao ang nagse-set up ng sariling blog, media center, or home automation gamit lang personal server.

          Kung gusto mo ng mas powerful, pwede ka mag-rent ng virtual server sa mga providers like DigitalOcean, Linode, o AWS.

          Safe ba ang Servers?

          Dapat secure ang mga server! Kasi posibleng ma-hack. Kaya importante ang firewalls, HTTPS, at regular updates. Hindi porket maliit ang server mo, okay lang pabayaan.

          Final Thoughts

          Lahat ng ginagawa natin online—browsing, streaming, chatting—may servers sa likod niyan. Kung gusto mong mas maging techie or magkaroon ng sariling website or app, magandang simula ang pag-intindi sa mga servers.

          Back to Top